باغ چایی ژاپنی در شمال

باغ چای ژاپنی طارم سرا(تارمه سرا)، تنها باغ چای ژاپنی ایران، باغ پدری علی اکبر داداش‌پور است. او حالا مالک باغی است که به صورت پلکانی درآمده و اهالی روستا به آن «باغ خیابانی» می‌گویند. داداش پور سال ۱۳۹۷ به روستای طارم سرا در منطقه رانکوه شهرستان املش در استان گیلان بازگشت تا باغ پدری را احیا کند.

تنها باغ چای متفاوت در شهرستان املش در روستای طارم سرا قرار دارد. علی اکبر داداش پور که استاد دانشگاه است، اقتصاد تدریس می کند و به واسطه آن، ‌ باغ چای‌ای را طراحی و اجرا کرده که مقرون به صرفه باشد. او به همشهری می گوید: «پیش از آنکه دست به کار شوم، مطالعات بسیاری در زمینه کسب و کار چایکاری در گیلان انجام دادم. بحث چای در گیلان ویژه است و به دو بخش تقسیم می شود. یک بخش چایکاران هستند و بخش دیگر کارخانه داران که چایکاران محصولات خود را به کارخانه داران می دهند.»

او ادامه می دهد: «۲۵ درصد از بهای چای سبز را دولت تقبل می کند و ۷۵ درصد باقیمانده به عهده کارخانه داران است. با این وجود، بهای برگ سبز چایکار به صرفه نیست. قیمت چای هم بالا نیست و پرداختش هم به چایکاران اغلب با تاخیر انجام می شود.»

داداش پور در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که شیوه دیگری را برای درآمدزایی از باغ چای خود در نظر بگیرد. او تاکید می کند: «ما به دنبال شیوه ای بودیم که در مقیاس کوچک کسب و کار خود را راه اندازی کنیم. در عین حال، محصول چای خشک باشد. همچنین بر روی کیفیت چای هم کار کردیم.»

روستای طارم سرا کوهپایه ای است. موضوعی که سبب نگرانی داداش پور شده بود. خودش عنوان می کند: «باغات چایی که در دشت است، شرایط بهتری دارد، در حالی که در وضعیت کوهپایه ای ما باید کاری می کردیم که برخی ضعف ها را برطرف کنیم. اصلاح ردیف بوته ‌های چای در باغ‌ های شیب ‌دار، کمک موثری برای مقابله با خشکی و افزایش عملکرد چای است. این اتفاق در دشت به راحتی انجام می شود ولی در باغات کوهپایه ای که دارای شیب است، باید فکر اساسی می کردیم. خوشبختانه با اقداماتی که انجام دادیم، به نتایج خیلی خوبی رسیدیم.»

داداش پور می گوید: «برای اینکه در کوهپایه به یک باغ چای مناسب دست پیدا کنیم، در زمین شیب دار به اصلاح کف زدیم و وسط آن یک معبر را اجرا کردیم. کاری که به رشد مناسب گیاه چای کمک بسیاری می کند. به خصوص که چای کوهپایه ای در قیاس با چای جلگه ای بهتر است. یعنی خواص بیشتری دارد و خواص آنتی اکسیدانی دارد.»

چشم انداز باغ چای ژاپنی

بوته‌های چای که از دور شبیه هزارتوی بازی‌ های کودکانه است، چشم اندازی زیبایی به روستای طارم سرا داده است. در باغ چای ژاپنی از آفت کش ‌های نباتی به هیچ وجه استفاده نمی ‌کنند و برای تقویت خاک نیز به ندرت از کودشیمیایی استفاده می‌ شود. این موضوع را می توان از وجود عنکبوت ها در این باغ متوجه شد. طوری که لای بوته ‌های چای، عنکبوت‌ های زردرنگ و درشتی به چشم می آید. مهدی پورعابد که در حوالی روستای طارم سرا زندگی می کند،‌ در این رابطه به همشهری می گوید:‌ «باغ های چای در روستای طارم سرا قدمتی بیشتر از 60 سال دارد. البته برخی باغات در دهه های اخیر به باغ چای تبدیل شده است. باغ چای ژاپنی هم در سال های اخیر به باغات چای روستای طارم سرا اضافه شده است.» او ادامه می دهد: «به جرات می توانم بگویم که متفاوت ترین باغ چای منطقه املش همین باغ چای ژاپنی است. ما به آن باغ خیابانی هم می گوییم. باغ بزرگی نیست، اما شرایط خیلی مناسبی دارد.» پورعابد عنوان می کند: «باغ چای ژاپنی مکانیزه است. شیب دار است و با کارهایی که بر روی این باغ انجام دادند، نیازی به آبیاری هم ندارد. هزینه زیادی برای ساخت باغ ژاپنی انجام شده، اما به نظر می رسد که به سوددهی رسیده است.» جالب اینکه در جوار باغ چای ژاپنی کارگاه نیمه سنتی و نیمه مدرن فعالیت می کند که چای با کیفیت بالایی عرضه شود.